جایزه البرز به عنوان پرسابقه ترین جایزه علمی کشور در دو بخش نخبگانی و دانش آموزی به برترین های علمی کشور اعطا می گردد.
برندگان جایزه البرز در بخش نخبگان از میان دانشمندان علوم مختلف، مخترعین و فناوران، دانشجویان و طلاب علوم دینی انتخاب می شوند.
در اردیبهشت ماه هر سال در مراسم با شکوهی با عنوان همایش ملی نخبگان جایزه البرز، برگزیدگان هر بخش معرفی می شوند.
همایش معرفی و تقدیر از برندگان جایزه البرز در بخش نخبگان همه ساله با حضور شخصیت های علمی و فرهنگی برگزار می‌شود.
در هر سال از 5 تن از دانشمندان ارجمند کشور تقدیر به عمل می‌آید. تعداد برندگان جایزه البرز در سایر گروه‌ها متغیر بوده و هر ساله بر اساس مصوبه هیأت امنای بنیاد فرهنگی البرز عمل می‌شود.
دانشمندان برتر کشور در یک فرایند مستمر و با همکاری مراکز و مؤسسات علمی، پژوهشی کشور و نیز معرفی صاحبنظران رشته‌های علمی مختلف، شناسایی و بر اساس رأی و نظر اساتید برجسته به صورت انفرادی و در کمیته‌های تخصصی انتخاب می شوند.
مخترعین و فناوران، داتنشجویان و طلاب علوم دینی بر اساس دستورالعمل های مستقل و در زمان های مشخص از طریق سامانه alborzprize.ir نسبت به معرفی خود و تکمیل فرم ها و ارسال مدارک و مستندات مربوط اقدام نموده و در فرایند انتخاب وارد می گردند.
انتخاب برندگان نهایی جایزه البرز توسط اساتید و دانشمندان برجسته کشور در گروه های علمی و تخصصی متعدد صورت می پذیرد.
وزارت علوم، وزارت بهداشت، بنیاد ملی نخبگان، مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه، دانشگاه‌ها و موسسات علمی و پژوهشی، صدا و سیما، سازمان اوقاف و امور خیریه و …
دبیرخانه دایمی جایزه البرز در محل بنیاد فرهنگی البرز مستقر و در ارتباط با افراد و مراکز مربوط به طور مستمر فعالیت می نماید.
متن مصاحبه با آقای البرز در روزنامه اطلاعات در دهه‌ی 40
او می‌گوید: «خودم هستم و لباس‌ها و اتومبیل و اتاقم. خانه‌ی شخصی‌ام را هم فروختم و روی این کار گذاشتم. منتی هم سر اجتماع ندارم. من این کار را دوست دارم، عاشق آنم، یک شاهی از سرمایه‌ی بنیاد مال من نیست.
ثروت من مال نابغه‌های ایران است. ما میان برخی از دانشجویان که استطاعت مالی ندارند انیشتین‌ها داریم. باید این‌ها را پرورش داد. کسانی مانند محمد زکریای رازی که در کوچه‌ها عود می‌نواخت و آقای طب جهان شد، توماس ادیسون که پادشاه الکتریسیته لقب گرفته است. این‌ها همه از طریق کمک هزینه‌ی تحصیلی به جایی رسیده‌اند و گرنه هیچ می‌شدند.
دبیرخانه جایزه البرز، هماهنگی بخش‌های گوناگون جایزه را بر عهده دارد. ستاد همایش و شورای هماهنگی جایزه البرز نیز از زیرمجموعه‌های دبیرخانه هستند. ریاست دبیرخانه جایزه البرز بر عهده مدیر عامل بنیاد فرهنگی البرز به عنوان دبیر جایزه است.
در شصت و یکمین سال تأسیس بنیاد فرهنگی البرز، «جایزه البرز ۱۴۰۲» با هدف بزرگداشت اهالی علم، جایزه البرز به دانشمندان، فناوران، دانشگاهیان و حوزویان برتر سراسر کشور، اعطاء می گردد.
دانشمندان جوان، فناوران، طلاب علوم دینی و دانشجویان می‌توانند از تاریخ پانزدهم آذر ماه سال جاری با مراجعه به سایت جایزه البرز نخبگان (سایت جاری)، آیین‌نامه مربوط به هر بخش را مطالعه و ثبت‌نام نمایند.
دانشجویان داوطلب در تمامی رشته‌ها شامل فنی و مهندسی، علوم پایه، علوم انسانی، هنر، کشاورزی و علوم پزشکی، از سراسر کشور در مقاطع تحصیلی کارشناسی، کارشناسی‌ارشد، دکتری عمومی، دکتری تخصصی و دکتری تخصصی بالینی از دانشگاه‌های دولتی، غیرانتفاعی و پژوهشگاه‌های تابعه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی؛ همچنین دانشگاه‌های آزاد اسلامی، پیام نور، فنی و حرفه ای، علمی و کاربردی و فرهنگیان، در صورت احراز شرایط، می‌توانند در این رقابت شرکت کنند. ضمن اینکه طلاب علوم دینی می‌توانند از طریق حوزه‌های علمیه سراسر کشور نیز نسبت به ثبت‌نام اقدام نمایند.
خاطر نشان می گردد که در این دوره به منظور انتخاب فناوران برتر با هدف رسیدن به محصولی دانش بنیان و ایجاد بازار برای آن و تکمیل چرخه نوآوری، از میان شرکت‌کنندگان در بخش«فناور برتر البرز» ۵۰ فناور حقیقی یا حقوقی، دستاوردهای خود را جهت داوری نهایی در نمایشگاهی که در بهمن ماه برگزار می شود؛ ارایه می‌نمایند.
همچنین برای نخستین بار در فراخوان «جایزه البرز ۱۴۰۲»، بخشی تحت عنوان «دانشمند جوان برتر» لحاظ شده است که طی آن، تمامی دانشمندان جوان از سراسر کشور در بازه سنی زیر ۴۰ سال می‌توانند در گروه‌های علمی فنی و مهندسی، علوم پایه، علوم انسانی، هنر، کشاورزی و علوم پزشکی، با مطالعه آیین نامه این بخش و در صورت واجد شرایط بودن، در این رقابت شرکت کنند.
تأکید می شود زمان آغاز ثبت‌نام در این رقابت علمی و سراسری، تاریخ ۱401/۰۹/15 به مدت یک‌ماه تعیین شده است که با توجه به لزوم پالایش مستندات دریافتی و راستی آزمایی آنها از طریق استعلام از مراجع ذیربط و انجام داوری، این زمان به هیچ عنوان تمدید نخواهد شد.
