به گزارش بیناد فرهنگی البرز، شصت و دومین همایش «جایزه البرز» (بخش نخبگانی) عصر امروز (دوشنبه، ۱۷ اردیبهشت ماه) با حضور دکتر محمدعلی زلفی‌گل، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، حجج اسلام والمسلمین مهدی خاموشی، رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه و احمد شرفخانی، رئیس هیأت مدیره بنیاد البرز و جمعی از چهره‌های علمی و فرهنگی در سالن همایش‌های بین‌المللی صداوسیما برگزار شد.
نخبگان، سرمایه نمادین کشور
بنابر این گزارش، دکتر محمدعلی زلفی‌گل، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در این همایش با بیان اینکه ایران اسلامی از قدیم مهد علما و‌اندیشمندان بوده و عالمان و اهل علم مورد تکریم و احترام مردم بوده‌اند، خطاب به برندگان جایزه البرز ۱۴۰۳، اظهار کرد: ما شما فرهیختگان را سرمایه نمادین می‌دانیم، سرمایه انواع مختلفی اعم از مادی، معنوی، اجتماعی و… دارد.
وی ادامه داد: از مهمترین بخش‌های سرمایه انسانی و دیگر سرمایه‌ها، نوع نمادین آن است که می‌تواند انسانی باشد یا مادی و غیرانسانی به عنوان مثال وقتی در یک زمین کم‌ارزش در منطقه‌ای کم‌ب‌ها، نهاد و دستگاهی با عنوان دانشگاه یا پژوهشگاه و پارک علم و فناوری تأسیس می‌شود، ارزش می‌یابد، یا وقتی دانشمند یا یک پزشک حاذق در منطقه‌ای ضعیف از شهر مطب می‌زند و بیماران را مداوا می‌کند، آن منطقه کم‌برخوردار ارزش می‌یابد. شما نخبگان هم سرمایه‌های نمادین هستید که هر جا باشید آن مکان و مجلس ارزش می‌یابد.
شیوه انتخاب نخبگان در بنیاد البرز ستودنی است
وی در ادامه با اشاره به تقدیر پنج دانشمند برتر کشور در این همایش، تأکید کرد: از روش انتخاب این دانشمندان پرسیدم که چطور همگی جزء برترین‌ها و بهترین‌ها هستند! برای مثال در رتبه‌بندی دانشمندان جهان در کشور‌های مختلف در مهندسی شیمی دکتر صلواتی نیاسری نفر اول در ایران بود! … این شیوه و کیفیت انتخاب ستودنی است و بنیاد البرز را به دلیل این انتخاب و گزینش شایسته تشویق می‌دانم.
دانش اقتدارآفرین منجر به عملیات «وعده صادق» شد
زلفی‌گل با بیان اینکه اقدام بنیاد البرز در راستای جهاد‌امیدآفرینی و هویت‌سازی است، تأکید کرد: امروز کشور نیاز به امید و تقویت هویت ملی دارد و خوشبختانه اتفاقات خوبی در حال وقوع است؛ همان اتفاقی که در وعده صادق رخ داد این‌امید و هویت ملی را افزایش و نشان داد با تکیه بر دانش بومی می‌توان از کیان و ناموس کشور دفاع کرد. دانش اقتدارآفرین منجر به عملیات «وعده صادق» شد، وعده صادق ثابت کرد هر جا برای علم و فناوری سرمایه‌گذاری کنیم برای ما مزیت‌های جدید ایجاد می‌کند.
مزیت مبتنی بر علم برای ما ثروت و قدرت می‌آورد
وزیر علوم با بیان اینکه مزیت‌ها متفاوت هستند، افزود: نوعی از مزیت‌ها نسبی هستند مثل گاز و نفت و اقلیم چهارفصل و دریا و… که از گذشته به ما ارث رسیده‌اند؛ اما ما مزیت‌های ایجادی هم داریم همیشه هم که نمی‌توان روی مزیت‌های نسبی اتکا داشت باید به سمت ایجاد مزیت‌ها برویم مزیت‌هایی که بر مبنای علم رخ می‌دهد با علم و دانش جدید مزیت‌های جدید اعم از علم و خدمت و.. خلق می‌شود این مزیت‌ها برای ما ثروت امنیت و قدرت به ارمغان می‌آورد.
کار مهم بنیاد البرز، سالم‌سازی فرهنگ است
وی با بیان اینکه توجه به علم و فناوری بسیار مهم است و باید خانواده‌ها در سبد خانوار برای بخش آموزش پیش‌بینی لازم را داشته باشند؛ ابراز کرد: بزرگ‌ترین سرمایه هر کشور فرهنگ آن کشور است چون فرهنگ، فکر را و فکر، عمل را شکل می‌دهد فکر درست منجر به عمل صالح می‌شود برای فکر درست باید فرهنگ سالم داشت کار مهم بنیاد البرز ایجاد فرهنگ سالم برای نسل‌های آینده است.
تلاش برای تبدیل علوم به فنون
وی با بیان اینکه ما در وزارت علوم درصدد تبدیل علوم به فنون هستیم، گفت: یعنی باید به گونه‌ای برنامه‌ریزی و عمل شود که شیوه ارزشیابی و سنجش و ارزش ما در دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها این تبدیل را تشویق کند. لذا باید شخصیت علمی کشور را جامع الاطراف ببینیم، در وزارت علوم سعی داریم در برنامه‌ریزی چنین کاری را انجام دهیم و سامانه‌های نظام‌ایده‌ها و نیازها(نان)، جریان اقتصادی نوین (جان)، دانا، خاص، جام و صدف‌ها برای تبدیل علوم به فنون را با همین هدف طراحی کرده‌ایم که برخی راه‌اندازی شده‌اند و برخی نیز در آینده نزدیک فعال می‌شوند.
راه افزایش علم یاد خدا است
در ادامه حجت الاسلام والمسلمین سیدمهدی خاموشی، رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه در این همایش با اشاره به آیات ۱۵۱ تا ۱۵۳ سوره مبارکه بقره، اظهار کرد: خداوند هر که را بخواهد عالم و اراده او را در علم داخل می‌کند. طبق این آیات الهی اگر وحی الهی به بشریت نباشد، انسان‌ها در فهم بسیاری از امور عاجز هستند.
وی افزود: امیرالمؤمنین(ع) در رابطه با علم الهی می‌فرمایند: خداوند تعداد قطرات باران و نعره وحوش در بیابان‌ها را می‌داند. برای علم‌آموزی هر عالمی هرقدر شکرگزار علم خود باشد، در علم‌آموزی بیشتر رشد می‌کند. جوانان عالم ما امروز با توکل به خدا قله‌های متعددی را در علم فتح کرده‌اند؛ راه افزایش این علم ذکر و یاد بیشتر خدا و شکرگزاری است.
عالمان عامل، وعده صادق را رقم زدند
وی تأکید کرد: عالمان عامل علم را برای خدا می‌آموزند، چنین علمی وعده صادق را رقم زد و مدیریت چنین علمی منزلت اجتماعی را در جهان معاصر برای ما به ارمغان آورد. این توسعه علمی را به همه دانشمندان کشورمان تبریک می‌گویم. با علم برای خدا امروز به جایی رسیده‌ایم که دیگر آمریکا نمی‌تواند هر غلطی خواست، بکند!
حجت الاسلام خاموشی تأکید کرد: مقام معظم رهبری بیش از دو دهه است که ندای «العلم سلطان» را سر داده‌اند، چون‌ایشان مختصات مسیر توسعه را به خوبی شناخته‌اند.
سالانه بر میزان جایزه البرز می‌افزاییم
وی با اشاره به برکات جایزه البرز برای تحقق سلطان کردن علم، ابراز کرد: با توجه به برکات این جایزه، این وعده را می‌دهیم که هر سال بر میزان جایزه البرز افزایش افزوده شود و دانشمندان و نخبگان بیشتری را تحت حمایت قرار دهد.
رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه با تأکید بر توسعه و ترویج وقف علمی، بیان کرد: بار‌ها تأکید کرده‌ام، توسعه علمی به ویژه در قالب دانش بنیان‌ها ضرورت دارد، خوشبختانه، در سال‌های اخیر وقف‌های بسیاری با ارزش‌های ریالی مختلف صورت گرفته و فضای جدیدی را برای توسعه علم و وقف ایجاد کرده است.
وقف پول به کمک توسعه علم بیاید
حجت الاسلام خاموشی ادامه داد: وقف پول هم می‌تواند به کمک رشد و توسعه علم بیاید و همه می‌توانند به این عرصه از وقف ورود کنند، برای مثال هر یک از شما می‌توانید حساب بانگی خودتان را وقف کنید و ماهانه و یا در فواصل زمانی مختلف به نیت علم، ایتام و… بر آن بیفزایید؛ در وقف پول اصل مال حفظ و منافع و گردش‌های آن به نیات مختلف هزینه می‌شود. مهم آنکه در وقف پول همچون وقف اموال غیرمنقول، عین مال حفظ و از عواید و برکات آن استفاده می‌شود.
وی با بیان اینکه ما در سازمان اوقاف برای مولدسازی موقوفات سراغ دانش بنیان‌ها رفته‌ایم، گفت: در این پروسه سراغ دانش بنیا‌هایی که رتبه‌های علمی‌شان به مراحل بالای پنج و شش رسیده است، رفته‌ایم؛ اخیراً همایشی در هتل ارم با حضور ۱۵ مورد از شرکت‌های مولدساز برگزار و مقرر شد به کمک موقوفات به ویژه با نگاه توسعه علم بیایند.
حجت الاسلام خاموشی در پایان اعلام کرد: پیشنهادی به دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه کرده‌ایم مبنی بر اینکه دانش بنیان‌ها، پژوهشگاه‌ها و دانشگاه‌های که با وقف و عواید آن اداره می‌شوند، ایجاد شود تا شاهد توسعه علم باشیم چنان که امروز هم از عواید وقف مدارس، دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها استفاده می‌کنیم.
نخبگان در اداره کشور اثربخش شوند
دکتر سیدسلمان سیدافقهی، قائم مقام بنیاد ملی نخبگان نیز در این همایش با بیان اینکه امروز اولویت با اثربخش کردن نخبگان در اداره و حل مسائل کشور است، گفت: نخبگان از یکسو شأن نخبه پروری دارند، و مطالبه هم این است که نخبگان حوزه و دانشگاه همتاپروری و نخبه پروری باشند که این به مدد اخلاق و صفات حسنه آن‌ها رخ می‌دهد.
وی تصریح کرد: اما فراتر، وظیفه مهم و حساس تمدن‌سازی است که بر دوش نخبگان قرار دارد؛ مسأله‌ای در کلام رهبر معظم انقلاب به کرات تکرار می‌شود رسالت نخبگان عبور از شیب تندی است که در پیش دارند و این به حدی جدیت دارد که می‌فرمایند نمی‌خواهیم نسبت به آینده سوءتفاهم ایجاد شود اما از فرصت فعلی و توانستن استفاده کنید.
انتقال تمدنی رسالت نخبگان است
سیدافقهی با اشاره به شرایط جهان پس از طوفان الاقصی و جنگ غزه، ابراز کرد: باید ببینیم امروز در دانشگاه‌های مطرح چه خبر است؟ انتقال پیام تمدنی از رسالت‌های نخبگان است، به ویژه با شرایطی که با جنگ غزه و وعده صادق و… رخ داده است. انقلاب اسلامی داعیه دار پیام سبک جدید در اداره جامعه است و شاید تنها حکومت دارای حرف نو برای ملت‌ها، ایران اسلامی است، وضعیت کنونی اقتصاد‌های مدعی، وضعیت اخلاق و تیر خلاص غزه به تمدن غربی، همه چالش و بحران زدگی تمدن غربی را نشان می‌دهد. در مقابل ما می‌توانیم مردم سالاری دینی را عرضه کنیم.
وعده صادق خروجی نخبگی و علم ذیل پرچم توحید
وی تأکید کرد: وعده صادق خروجی نخبگی و علم ذیل پرچم توحید رخ داد. نخبه تراز کسی است که نقش خود را در وادی جدال تمدنی فهم کند ما خیلی وقت است که از تقسیم‌بندی‌های حزبی عبور کرده‌ایم، خط امام و رهبری پیام خود را به منطقه صادر کرده و جریان مقاومت در کشور‌های مختلف پیام انقلاب را گرفته‌اند و برای آرمان کرامت انسانی مجری و مروج آن هستند.
سیدافقهی با بیان اینکه به فرموده‌امیرالمؤمنین(ع) ارزش و بهای انسان بهشت است به کمتر از آن خود را نفروشید، ابراز کرد: در تلاش هستیم که گفتاورد نخبه تراز یعنی مؤثر در حل مسأله را عرضه کنیم. سامانه‌های ایجادشده وزارت علوم هم چنین مسیری را طی می‌کنند.
وی اعلام کرد: برگزیدگان جایزه البرز به عنوان مخاطبان سطح یک بنیاد ملی نخبگان شناخته می‌شوند و مورد حمایت قرار می‌گیرند؛ حمایت از برندگانِ جایزه‌ای با این قدمت و سابقه و اعتبار از وظایف بنیاد ملی نخبگان به عنوان نهادی حاکمیتی است.
جایزه البرز رهاورد مدیریت جاودان در امری فانی!
این گزارش می‌افزاید: حجت الاسلام مهدی رستمی، رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها نیز در ادامه این آیین با تقدیر از متولیان موقوفه البرز در عمل به نیات واقف، اظهار کرد: بنیاد البرز و جایزه‌ای که امروز برای اعطای آن به نخبگان و فرهیختگان جمع شده‌ایم، نتیجه اخلاص و مدیریت درست در امری فانی است که جاودانگی را رقم‌زده است.
وی ادامه داد: بنابر قاعده‌ای قرآنی، هر چه تعلق به ما دارد اعم از دارایی، زیبایی، سلامتی و مال و اموالمان و… از بین رفتنی است اما اگر همین دارایی و داشته‌های فانی متصل به حقیقتی جاوادنه شود، ماندگار می‌شود، داشته‌های ما اگر اتصال به خدا بیابد از بین رفتنی‌ها هم ماندگار خواهد شد. چنان که امام صادق(ع) فرمودند: سه چیز از بین نمی‌رود: صدقه جاریه، دانشی که از آن بهره ببرند و فرزند صالحی که نام و یاد انسان را زنده نگاه دارد.
حجت الاسلام رستمی تصریح کرد: شبیه به این روایت در کلام اهل بیت(ع) فراوان است که راه جاودانه کردن داشته‌ها را که علم از ارزشمندترین آن‌ها است، به ما نشان می‌دهند. مثل این روایت که می‌فرماید: دانشمند سودرسان از ۷۰ هزار عابدی که به خود میاندیشد، برتر است… چون اولی به فکر نجات خویش و آن دانشمند به فکر نجات دیگران است.
وی با بیان اینکه ارزش کار مرحوم البرز توجه به منافع جمعی است، ابراز کرد: وقف علمی بی‌نیازی و سربلندی کشور را به دنبال دارد. عملیات «وعده صادق» که سربلندی همه ایرانیان را در کل دنیا به همراه داشت نه با اتکا به ابرقدرت‌ها بلکه با اتصال و اتکال به خدا رقم خورد آنهم وقتی ابرقدرت‌ها علیه ما بودند. این در حالی است که ما زمانی ژاندارم منطقه بودیم اما شاه کشور برای تغییر نخست وزیر خود باید از آمریکا اجازه می‌گرفت! اما وقتی ملت اراده کرد، این ژاندارم و ابرقدرت‌های حامی او نتوانستند کاری کنند.
رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها در ادامه بیان کرد: ما با مراکز بومی فناوری توسط مدافعان وطن و مدیریت راهبردی دانشی که با حمایت رهبری تولیده شده معادلات و محاسبات را تغییر دادیم به گونه‌ای که بزرگان سیاست و علم به تغییر موازنه قدرت و چرخش قدرت اعتراف و اذعان دارند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: علم با اتصال به نیت ارزشمند و جهت‌گیری درست، ثروت و بی‌نیازی و استقلال و توانمندی کشور در همه عرصه‌ها را به دنبال خواهد داشت.
تکریم مقام علم و عالم در کار خیر مرحوم البرز
در ابتدای این مراسم، حیدر ارشدی، مدیرعامل بنیاد فرهنگی البرز با ابراز خرسندی از فعالیت در بنیاد البرز و خدمت به صاحبان علم و دانش، اظهار کرد: مرحوم حسینعلی البرز که جایگاهش در آسمان، یقیناً بر سر سفره سبز خدا، کنار بزرگان و نیکان جاودانه است و یادش در زمین تا همواره به نیکی و بزرگی و مهر، بر زبان‌ها جاری. او آئینه تابانده، به عالم جویندگان و نام‌آوران راه دانش و تصویر لطف او به تکرار، از همان روز نخست وقف او در بنیاد فرهنگی البرز، تلالؤ یافته است.
ارشدی ادامه داد: مرحوم البرز، راه جویندگان دانش را که به هزار و یک دلیل و مشکل، نمی‌توانسته‌اند در این راه قدم بگذارند، نه به یک نور کوچک، که به چلچراغ نیکی و وقفش، چراغان کرده است. آن مرحوم در سال ۱۳۴۲ شمسی، تمام اموال خود را با تأسیس بنیاد فرهنگی البرز و با هدف كمك به اشاعه فرهنگ کشور و تجلیل از مقام علمی دانشمندان و پژوهندگان برتر و تشویق دانشجویان و دانش‌آموزان مستعد ایرانی، وقف کرد بنیادی که به مدد وقف صدقه‌ای جاریه و الی الابد برای جویندگان علم است.
مدیرعامل بنیاد فرهنگی البرز تأکید کرد: بیش از شش دهه از پایه‌گذاری جایزه نوبل ایرانی به اسم «جایزه البرز» می‌گذرد و تا امروز چند هزار نفر از نخبگان و پژوهندگان علم را تحت پوشش حمایتی قرار داده و فضای رشد را به آن‌ها هدیه داده است؛ چه بسیار استعداد‌های علمی که با کمک این جایزه نه فقط در ایران بلکه در کل دنیا به کاهش آلام بشری موقف شده‌اند و نام ایران را اعتلا بخشیده‌اند و مرحوم البرز با این موقوفه ماندگار در ثواب و اجر همه این‌ها سهیم است.
جایزه‌ای برخاسته از ایمان
وی افزود: جایزه البرز به عنوان قدیمی‌ترین جایزه علمی کشور، برخاسته از‌ایمان، انگیزه و اراده است و قصد دارد در مسیر حمایت از فکر و‌اندیشه نخبگان، آن‌ها را در راه تسکین آلام بشری، رفاه زندگی انسانی و ارتقای حیثیت ایرانی در جامعه‌ی جهانی، راهنما و شوق‌آفرین باشد. و اما امروز خداوند علیم را سپاسگزارم كه برای سالی دیگر، این توفیق را به ما ارزانی داشت تا آئین شصت و دومین سال جایزه البرز را با شأنیتی متناسب با منزلت برترین‌های علمی این مرز و بوم عملیاتی کند تا از این گذر، گامی مؤثر در جهت تعالی ایران عزیز در مسیر دانایی برداشته باشد.
ارشدی گفت: نیت واقف در بنیاد فرهنگی البرز، همه ساله از طریق برگزاری همایش‌های ملی در دو بخش نخبگانی و دانش‌آموزی حاجرا می‌شود. امسال نیز مراسم اهدای جایزه البرز ۱۴۰۳ در بخش نخبگانی با هدف تجلیل از دانشمندان، فناوران، دانشگاهیان و حوزویان برتر کشور، امروز دوشنبه هفدهم اردیبهشت ماه و جایزه البرز در بخش دانش‌آموزی نیز در آبان ماه سال جاری نیز برگزار می‌شود.
ارشدی اظهار کرد: همزمان با شصت و دومین سالگرد تأسیس بنیاد فرهنگی البرز، از ۶۲ نفر از نخبگان برتر کشور شامل پنج دانشمند، ۱۰ مخترع و فناور، هفت طلبه علوم دینی و ۴۰ دانشجوی علوم پزشکی، علوم پایه، علوم انسانی، علوم فنی و مهندسی، کشاورزی و هنر با اهدای رقم نقدی قریب به ۹ میلیارد تومان تقدیر می‌شود.
مدیرعامل بنیاد فرهنگی البرز أکید کرد: ضمن گرامیداشت یاد و خاطره چهره ماندگار وقف علمی کشور که با نیتی شریف، این بنیاد را بنیان نهاد، از همه حضار محترم، به‌ویژه نماینده ولی فقیه و رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه، معاون محترم علمی و فناوری رئیس‌جمهور و رئیس بنیاد ملی نخبگان و تمامی دستگاه‌های همکار شامل وزارت علوم، تحقیقات و فناوری؛ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی؛ مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه کشور؛ بنیاد ملی نخبگان، سازمان اوقاف و امور خیریه و رسانه ملی تقدیر و تشکر می‌کنم.
ارشدی با بیان اینکه مرحوم البرز به ما راه جاودانه ماندن را به ما نشان داده است، گفت: به باور آن مرحوم پرداختن به صنعت، ضرورت اجتماعی کشور اما فرهنگ، ریشه امور است و نخست باید فرهنگ، سالم و مطلوب باشد تا خلاقیتی ایجاد شده و امور صنعتی، اقتصادی و کشاورزی، پویا شود و رشد کند.
وی افزود: مرحوم البرز با این نگاه بنیاد فرهنگی البرز را ایجاد و همه مال و اموال و حتی جسم و جانش را وقف آن کرد. آن مرحوم به گفته خود به جای پول و ثروت، دانش و انسانیت را برای فرزندان خود به ارث گذاشت.
ارشدی در پایان بیان کرد: امید که آرمان‌های حسینعلی البرز همچنان دنبال شود و آنان که از طریق بنیاد فرهنگی البرز به درجات بهتری از علم می‌رسند و راه برایشان هموار می‌شود، دنباله‌روی او در این راه هم باشند.
معرفی پنج دانشمند برتر
گفتنی است، در نخستین بخش از اعطای جایزه البرز ۱۴۰۳ پنج تن از دانشمندان معرفی و با اعطای جایزه پنج میلیاردریالی، نشان البرز و تندیس جایزه تقدیر شد.
دکتر «حسین بلندی»، پدر ماهواره ایران، دانشمند علوم مهندسی، استادتمام مهندسی برق در دانشگاه علم و صنعت، مدیریت پروژه طراحی و ساخت ماهواره‌های «نوید»، «مبین»، «تدبیر» و «ظفر»، دکتر «شمس السادات زاهدی»، نخستین بانوی ایرانی دارای مدرک دکتری مدیریت، دانشمند برتر عرصه علوم انسانی، عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی(ره)، مؤلف ۲۰ کتاب و نویسنده بیش از ۲۰۰ مقاله داخلی و بین‌المللی، «مسعود صلواتی نیاسری»، چهره برجسته نانوی ایران، عضو هیأت علمی دانشگاه کاشان، جزء دانشمندان برتر جهان در رشته مواد و مهندسی شیمی استاد نمونه کشوری و… ، «سید علی ملک‌حسینی» پدر پیوند کبد خاورمیانه، استاد ممتاز دانشگاه علوم پزشکی شیراز و چهره ماندگار پزشکی و دکتر‌امیر آبان به عنوان دانشمند جوان، دانشیار دانشگاه علوم پزشکی مشهد، دکتری ژنتیک انسانی و جزء فهرست دانشمندان ۱ درصد جهان پنج نفری بودند که در بخش دانشمندان مورد تقدیر قرار گرفتند.
در ادامه تقدیر‌ها و اعطای جوایز از ۱۰ مخترع و فناور، هفت طلبه علوم دینی و ۴۰ دانشجوی علوم پزشکی، علوم پایه، علوم انسانی، علوم فنی و مهندسی، کشاورزی و هنر تقدیر به عمل آمد.
